نگاهی به تاریخچه قلعه فرادنبه (ضرغام السلطنه) بروجن

نگاهی به تاریخچه قلعه فرادنبه (ضرغام السلطنه) بروجن

قلعه فرادنبه از جاذبه های تاریخی بروجن در استان چهارمحال و بختیاری است که به دلیل بی استفاده ماندن، قدیمی بودن، فرسودگی و توسعه نامناسب شهر، بخش زیادی از این اثر تاریخی از بین رفته است و این بنا رو به نابودی است.

قلعه فرادنبه یک بنای تاریخی و بسیار دیدنی در شهرستان بروجن است که دارای وسعتی برابر با 10 هزار متر مربع می باشد و یکی از قلعه های بسیار بزرگ استان چهارمحال و بختیاری است و از نظر معماری به صورت دو طبقه و با برج و باروی مرتفع بنا گردیده است. قلعه فرادنبه دارای بخش های متنوعی می باشد. یکی از بخش های بسیار دیدنی این قلعه اتاق آیینه است، این اتاق در قلعه به دلیل داشتن 5 در دولنگه معرق و منبت کاری شده به اتاق پنج دری نیز معروف می باشد. سقف اتاق تماما با قاب های لوزی قاب کاری شده و دیوارهای آن نیز با استفاده از هنر آیینه کاری تزیین شده که این قطعات تمامی سطوح دیوار را دربر نگرفته اند، بلکه با استفاده از هنر آیینه کاری پوشش های مختلف بر سطح دیوارها ایجاد و سطوح بین آن‌ها با نقاشی‌های گل و مرغ مزین گشته اند. دو اتاق دیگر نیز در این قلعه وجود دارند که این اتاق ها فاقد عناصر تزیینی می باشند ولی ستون های ایوان را دو شمعک با گچ اندود و در بالا به صورت ساده سرستون را تشکیل می دهند. در طرفین این اتاق ها راه خلوت تر و ورود و خروجی و دالان ورود به حمام واقع شده است. قلعه فرادنبه دارای یک حمام نیز می باشد. حمام قلعه در عمق 4 متری زمین واقع شده است. حمام قلعه دارای سربینه، میان در و گرم خانه می باشد.

 

سقف گنبدی سربینه روی چهار ستون بلند سنگی قرار دارد که ستون ها به صورت مربع در وسط و حد فاصل با دیوارهای جانبی طاق های گنبدی کوچک تر پوشانده است. میان‌ در را راهرو گنبدی تشکیل داده و گرم خانه از وسعت بیشتری برخوردار می باشد. این حمام دارای سکوهای رختکن و گرم خانه دارای خزینه های آب گرم و سرد است. دیوارها و کف قسمت های مختلف حمام با کاشی و سنگ پوشیده شده که در حال حاضر از بین رفته و تنها قطعات آن ها به جای مانده است. به علت این که حمام فاقد هر گونه روشن دان یا منفذ تعبیه نور است، فضای داخلی آن کاملا تاریک و جهت ورود و استحمام استفاده از نور غیرطبیعی الزامی است. اندرونی قلعه نیز که قسمت زیادی از قلعه را شامل می شد دارای اتاق های زیادی در طبقه‌ همکف و اتاق های طبقه‌ فوقانی می باشد که در جنب آن ها اصطبل ها، سرطویله و انبارها واقع شده اند. نمای جنوبی طبقه‌ فوقانی را درهای اتاق ها که به ایوان باز می شده و نورگیرهای بیضی شکل تشکیل می دهد.

 

همچنین در اصلی ورود به اندرونی دارای سردر آجری با طاق قوسی و گوشواره های کناری است. حمام عمومی فرادنبه در پشت دیوار اندرونی بود که از این نظر جهت استفاده‌ ساکنین این قسمت از اهمیت بالایی برخوردار بوده است. قلعه فرادنبه در کنار بافت مسکونی واقع و حصار و برج های آن از ارتفاع زیادی نسبت به سایر قلعه های استان برخوردار می باشد. قلعه دارای کلیه فضاهای معماری مورد نیاز با به کار بردن مصالح ساختمانی عالی، دارای تزیینات آینه کاری، گچ بری، نقاشی و حجاری در سطح گسترده در اتاق ها و ملحقات و توابع بوده و تمامی اجزا ساختمانی داخل حصار قرار داشته اند. 4 برج بلند در 4 گوشه حصار علاوه بر این که به عنوان انبار مورد استفاده قرار می گرفته اند، در قسمت زیرین گاهی جهت زندان و بازداشت افراد هم کاربرد داشته اند. به دلیل بی استفاده ماندن، قدیمی بودن. فرسودگی و توسعه نامناسب شهر، بخش زیادی از این اثر تاریخی از بین رفته است و این بنا رو به نابودی است.

 

 

شایان ذکر است که شما در سفر به بروجن می توانید از جاذبه های توریستی فوق العاده ای نظیر چشمه سیاسرد و تالاب چغاخور نیز دیدن کنید.

 

مطالب مشابه