نگاهی به قلعه خشتی سیزان نوش آباد، در آران و بیدگل

قلعه خشتی سیزان نوش آباد یکی از جاذبه های گردشگری تاریخی استان اصفهان و شهرستان آران و بیدگل می باشد که مربوط به دوره سلجوقیان، تیموریان و دوره صفوی بوده و در شرق شهر تاریخی نوش آباد واقع شده است. این بنای تاریخی در بافت داخل شهر واقع شده. قلعه خشتی نوش آباد در تاریخ هفتم مهر ماه سال 1381 با شماره ثبت 6145 به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و نامش در بین آثار تاریخی ایران رفته است. قلعه خشتی نوش‌ آباد از مستحکم ترین و زیباترین قلعه های دفاعی است که از مصالح خشت و گل ساخته شده. این قلعه در راستای شرقی غربی و با دیواره‌های ضخیم 4 الی 5 متری و وسعتی بیش از 1 هکتار و با 9 برج دیده بانی احداث شده است.

بسیاری از افراد، قلعه تاریخی سیزان را مربوط به دوره سلجوقی و ایلخانی می دانند. در بین برج ها، دیوارهای قطور گلین احداث شده است. بنای مذکور دارای دو ورودی یکی در شمال شرقی و دیگری در شمال غربی می باشد. ورودی شمال غربی، ورودی اصلی آن بوده و استحکامات مخصوص خود را داشته، و ورودی دیگر الحاقی آن بوده و بعدا ساخته شده است.

قلعه خشتی سیزان نوش آباد، یک دژ نظامی بوده که در اعصار بعدی کاربری مسکونی پیدا کرده و به طور کلی به منظور دفاع از مال اهالی به هنگام هجوم یاغیان به وجود آمده بود. در هنگام حمله دشمن، اهالی منطقه اموال ارزشمند خود را به همراه خانواده های خود به درون قلعه آورده و خود را از بلاها مصون داشته و به وسیله دیوارهای ضخیم و برج های بلند به دفاع می پرداخته اند. در یک دوره زمانی نیز در اثر نفوذ سیلاب به داخل قلعه، قسمت‌هایی از آن از بین رفته است. این اثر تاریخی مورد بررسی مقدماتی باستان شناسی قرار گرفته و برای شناخت بیشتر آن باید تحقیقات و بررسی های بیشتری انجام بپذیرد.