آشنایی با کاروانسرای مورچه‌ خورت شاهین شهر

کاروانسرای مورچه خورت، یک کاروانسرا در روستا مورچه خورت است که در 45 کیلومتری شمال غربی اصفهان و در جوار جاده اصفهان تهران واقع شده است. روستای مورچه خورت بخشی از شهرستان شاهین شهر اصفهان است که قدیمی ترین بنای تاریخی شمال اصفهان بوده و مربوط به دوران صفوی می باشد. کاروانسرای مورچه خورت دارای ابعادی برابر با 75 در 86 متر می باشد. چهار برج مدور در چهار گوشه کاروانسرای مورچه خورت قرار دارند. دو برج توپر بوده، و دو برجی که در اطراف در ورودی قرار دارد توخالی هستند، که از فضای داخلی آن به عنوان سرویس بهداشتی استفاده می شده است. درگاه ورودی از طریق راهرویی با سه دهانه شامل راهروی کوتاه، سرسرا و در انتها ایوان بزرگ شرقی به حیاط داخلی راه دارد. در این قسمت دو اتاقک و بالاخانه هایی وجود دارد که مسئول کاروانسرا و نگهبانان از آنها استفاده می کرده اند.

با یک نگاه ساده به این کاروانسرا مشخص می شود که در دوران صفویه بنا شده است. با مقایسه فرم، شکل، و پلان بنا با برخی از کاروانسراهای صفوی، می توان ساخت آن را به زمان شاه عباس اول نسبت داد. سردر ورودی کاروانسرای مورچه خورت شباهت زیادی با سردر کاروانسرای حسینیه و کاروانسرای گبرآباد دارد. هر دوی این ها نیز مربوط به زمان شاه عباس اول می باشند. همچنین وضعیت ورودی اصطبل ها به شکل کامل شبیه به ورودی‏ اصطبل های کاروانسرای‏ کوهپایه و کاروانسرای‏ بیزیون است که‏ اولی دارای کتیبه‌ ای مربوط به زمان شاه عباس اول، و دومی نیز مربوط به همان دوره میباشد.

این کاروانسرا در سال 1321 هجری شمسی تبدیل به پادگان نظامی شد. پس از انقلاب اسلامی ایران نیز کاروانسرای عباسی در تملک سپاه پاسداران استان اصفهان قرار داشت تا اینکه در سال 1379 شرکت توسعه گردشگری ایران، و پنج سال پس از آن از سوی دو شرکت خصوصی با 65 و 35 درصد سهم خریداری گردید. کاروانسرای مورچه خورت از لحاظ ظرفیت بالایی که برای جذب توریست های داخلی و خارجی دارد، بسیار مورد توجه است.