تجربه بازدید از آتشکده مهر اردشیر اردستان

آتشکده مهر اردشیر از آتشکده های معروف دوره‌ی ساسانی است که در آن زمان زرتشتیان برای زیارت از این مکان، به شهر اردستان فعلی در استان اصفهان سفر می کرده اند. اما گویا تقدس جایگاه آن به پیش از دوران ساسانی نیز باز می گردد. بنا به روایتی بهمن پسر اسفندیار، که او را بهمن اردشیر یا اردشیر دراز دست هم گفته اند، آن را در اردستان بنا کرد. همچنین نام اردستان نیز از دو بخش "ارد" به معنای پاک و مقدس و روشن، و "ستان" به معنای محل مقدس و جای پاک تشکیل شده است. بخش مهر که در نام این مکان قرار دارد، نام یکی از خدایان ایران باستان است که در دین زرتشت بسیار از آن پیروی می شده است.

در زمان اردشیر که خدای مهر مورد توجه و پرستش قرار گرفت، معبدی برای این ایزد ساخته شد و بعدها در زمان ساسانیان، که دین زرتشتی مزدیسنی رونق گرفت، به جای آن معبد یک آتشکده برپا شد و نام معبد مهر اردشیر به آتشکده‌ی مهر اردشیر تغییر یافت. در فاصله ی ده کیلومتری شمال اردستان و در غرب زواره، روستایی وجود دارد که کاریز آن در زمین های زراعی و خانه های اردستان تا محلی که آتشکده ی مهراردشیر وجود داشته است ادامه دارد. نام این روستا اُمهران است که از سه بخش اُ، مهر، و ان تشکیل شده است.

پس از اینکه اسلام به ایران وارد شد، آتشکده ی مهراردشیر نیز به مانند بسیاری آتشکده های دیگر تا مدتی هنوز فعالیت داشتند. این آتشکده به صورت خلاصه، به عنوان مهر نیز نامیده می شده است. گفته می شود که آتشکده "مهر اردشیر" تا قرن چهارم قمری برپا بوده و سپس به مسجد تبدیل شده است. همانند وقتی که مهراردشیر از معبد به آتشکده تغییر کاربری داد، وقتی به مسجد تبدیل شد نیز آوازه و تقدس خود را از دست نداد و هنوز هم مکانی محبوب و پر رفت و آمد میباشد، که امروزه نیز تبدیل به بنای گردشگری تاریخی منحصر به فرد و فوق العاده ای شده است.